Ο Μπομπ Μπέργκερ απωθεί τη μια ζωή του, την ώρα ακριβώς που ανακτά τη δεύτερη ζωή του. Χρόνια τώρα ζει ισορροπώντας σε ένα τεντωμένο σκοινί, χωρίς να θέλει, χωρίς να ξέρει γιατί, απλά επειδή το υποσυνείδητό του δεν τον αφήνει να πέσει προς, τη μία πλευρά, για να μην τον μονοπωλήσει αυτή, και ξεχαστεί η άλλη. Είναι μέσα του και λειτουργεί για να τον ταλαιπωρεί, να μην ξεχνιέται, να μην απελευθερώνεται ποτέ.
Ο ίδιος ο Μπομπ δεν κατανοεί γιατί του συμβαίνουν αυτά. Για πρώτη φορά αφηγείται στον Γιάλομ, τις φρικιαστικές εικόνες που έζησε στην παιδική του ηλικία. Εικόνες που μπορεί ο καθένας να έχει διαβάσει. Όταν τις έχει ζήσει όμως είναι διαφορετικά. Όταν τις έχει ζήσει τις απωθεί, τις διώχνει. Κι ύστερα έρχονται άλλες στη θέση τους. Για να απωθηθούν κι αυτές με τη σειρά τους και να ανακτηθούν στην πρώτη ευκαιρία.
Την ευκαιρία αυτή μπορεί να τη δώσει μια αντίδραση. Μια εικόνα. Μια φράση. Στην περίπτωση του Μπέργκερ είναι η φράση «Θα φωνάξω την Αστυνομία». Θέλησε να φωνάξει την αστυνομία, όταν αισθάνθηκε ανασφάλεια σε ένα ταξίδι που έκανε για επιστημονικούς λόγους, στη Βενεζουέλα. Συμπτωματικά, την ίδια αυτή φράση, είχε θελήσει να φωνάξει για να σωθεί από τους ναζί, όταν ήταν ακόμη παιδί, στην Ουγγαρία του Ολοκαυτώματος…
"Καθώς το αποχαιρετιστήριο δείπνο έφτανε στο τέλος του, ο Μπόμπ Μπέργκερ, ο φίλος μου από τα παλιά, έκανε νόημα ότι είχε ανάγκη να μου μιλήσει. Είχαμε ακολουθήσει διαφορετικές επαγγελματικές κατευθύνσεις, εκείνος χειρουργούσε καρδιές, εγώ θεράπευα ραγισμένες καρδιές μέσα από τη συζήτηση, κι όμως μεταξύ μας υπήρχε ένας στενός σύνδεσμος πού το νιώθαμε κι οι δύο πως θα διαρκούσε όλη μας τη ζωή. Όταν με πήρε απ' το μπράτσο για να με τραβήξει παράμερα, κατάλαβα πως συνέβαινε κάτι εξαιρετικό. Ο Μπόμπ πολύ σπάνια με άγγιζε. Κάτι τέτοια τα παρατηρούμε εμείς οι ψυχίατροι. Έσκυψε στο αυτί μου και είπε βραχνά: "Μου συμβαίνει κάτι πολύ βαρύ... ξεσπάει το παρελθόν... οι δύο ζωές μου, της νύχτας και της μέρας, γίνονται ένα. Έχω ανάγκη να μιλήσω σε κάποιον ".
Κατάλαβα. Μετά τα παιδικά του χρόνια, που τα πέρασε στην Ουγγαρία την εποχή του Ολοκαυτώματος, ο Μπόμπ ζούσε δυο ζωές: μια το πρωί, σαν ένας γλυκομίλητος, αφοσιωμένος και ακούραστος καρδιοχειρουργός, και μια άλλη τη νύχτα, όπου στα όνειρά του περιφέρονταν θραύσματα από φρικτές αναμνήσεις. Για την πρωινή του ζωή γνώριζα τα πάντα, για τη νυχτερινή όμως στα πενήντα χρόνια της φιλίας μας δεν είχε αποκαλύψει τίποτα. Ούτε ποτέ είχα ακούσει απ' το στόμα του ένα ξεκάθαρο αίτημα για βοήθεια: ήταν κλειστός, μυστηριώδης, αινιγματικός. [...]
Δημοσίευε πυρετωδώς, δίδασκε και χειρουργούσε ακαταπόνητα. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο πού εμφύτευσε τεχνητή καρδιά μερικής υποβοήθησης, εξασφαλίζοντας μακρόχρονη επιβίωση. Και όλ' αυτά απόλυτα μόνος στον κόσμο -είχε χάσει όλους τους δικούς του στο Ολοκαύτωμα.
Για το παρελθόν του όμως δεν έλεγε τίποτα. Μ' έτρωγε η περιέργεια, γιατί δεν είχα γνωρίσει άλλον άνθρωπο που να έζησε από πρώτο χέρι τη φρίκη των στρατοπέδων, ο Μπόμπ όμως απόδιωχνε τις ερωτήσεις μου και με κατηγορούσε γιά ηδονοβλεψία."
Λόγος απλός και φλύαρος από τον Ιρβιν Γιάλομ που θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή εκπροσώπους της υπαρξιακής σχολής. Η ιστορία είναι απλή, την χαρακτηρίζει όμως πολυλογία που είναι μάλλον άχρηστη στον αναγνώστη ο οποίος οδηγείται σχετικά εύκολα σε συμπεράσματα. Ίσως μάλιστα να βιάζεται να ξεφυλλίσει γρήγορα, γιατί το τι πέρασαν οι φυλακισμένοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι στ’ αλήθεια πολυδιαβασμένο……
Στα θετικά του το «τέχνημα» της διπλής ζωής και της μαγικής φράσης-κλειδί, που ωστόσο οφείλεται –όπως δείχνει η εργογραφία του Γιάλομ-_περισσότερο σε διηγήσεις ψυχοθεραπείας, και λιγότερο σε λογοτεχνικό εύρημα ….
Το «Θα φωνάξω την Αστυνομία» κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ σε μετάφραση Ευαγγελίας Ανδριτσάνου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου